In het vroege voorjaar begint voor de eenden de paartijd. Afhankelijk van het paargedrag is het belangrijk ervoor te zorgen dat je een eendenvijver hebt die groot genoeg is en ook de juiste diepte heeft. Het hangt van het soort eend af of er op land of in het water wordt gepaard. De mannetjes kunnen redelijk agressief zijn in deze tijd, vooral tegen elkaar. Wil je eenden in een ren houden dan moet er van tevoren al bedacht zijn dat er in de paartijd voldoende ruimte en beschutting is.
Het samenstellen van een eendenpaartje
In de wintermaanden worden de eerste paartjes al gevormd. Woerden zijn aangewezen op hun uiterlijk om zichzelf aan te prijzen. Tijdens de balts (de dans) tonen zij hun mooiste kleuren om het vrouwtje te verleiden. De eenden vrouwtjes zoeken namelijk hun partner uit op uiterlijk, maar ook op gedrag. Het eenden vrouwtje toont door haar gedrag al aan wie haar eigenlijke partner is, ook al zwemmen er meer mannetjes om haar heen. Ze houdt haar kopje dan laag, wijzend in de richting van het mannetje dat ze heeft gekozen. Ook kun je het zien aan het zwemgedrag, wie een vastkoppel is. Het vrouwtje zwemt dan voorop en het mannetje volgt.
Concurrentie van andere woerden
Tijdens het paarseizoen is er nog steeds concurrentie voor het eenden mannetje. Het vrouwtje verwacht namelijk van haar partner dat de concurrentie door hem wordt verjaagd, maar tegelijkertijd lokt ze andere eenden mannetjes en daagt zij ze uit om met haar te paren. Het eenden mannetje kan het vrouwtje wel verdedigen tegen een enkele concurrent, maar niet tegen een hele groep mannen die het vrouwtje willen. Ook niet als het vrouwtje het zelf heeft uitgelokt. Bij veel eenden soorten komen ‘verkrachtingen’ algemeen voor. Voldoende ruimte is dan ook belangrijk. Door de drang om te paren bij de eenden mannetjes kan het vrouwtje gewond raken of zelfs overlijden.
Territoriumverdediging
Als eendenparen eenmaal hun territorium hebben uitgekozen, gaan ze hun territorium afbakenen. Ze doen dat door voortdurend afwisselend de wacht te houden en de andere eenden die te dicht bij de grens van het territorium komen agressief weg te jagen. Eenden hebben geen groot territorium. Het territorium is vooral de broedplaats en de daaromheen liggende delen. Tijdens de broed houdt het eenden mannetje vooral de wacht omdat het vrouwtje op het nest zit.
Broedseizoen
Het broedseizoen gaat in zodra de vroege lente begint. De meeste eenden gaan dan op zoek naar een plek en leggen een aantal eieren die binnen 28 tot 30 dagen uitgebroed worden. Vaak ligt deze taak geheel bij het vrouwtje en soms zorgt het mannetje voor voedsel voor het vrouwtje. Eendeneieren uitbroeden is echter iets wat het vrouwtje doet. De kuikens in de eieren piepen onderling om er zeker van te zijn dat ze gelijktijdig uitkomen. Het vrouwtje is door haar schutkleur extra beschermd tegen roofdieren. Zorg voor voldoende beschutting, zodat ze veilig kan broeden. Na het uitkomen en het verlaten van het nest door moedereend met haar jongen komen ze vaak niet meer terug.
